رپورتاژ
» هر آنچه باید درباره قانون تسویه حساب میان کارگر و کارفرما بدانید
در کشور ما قانون کار ضوابط مشخصی را برای کارگر و کارفرما مشخص کرده است. قانون‌گذاران تلاش کرده‌اند قوانینی را تصویب کنند که بتواند تمام مشکلات احتمالی میان کارگر و کارفرما را رفع کند؛ به همین دلیل در بخش‌هایی از قانون کار درباره پرداخت حقوق و سنوات به کارگر بعد از اتمام قرارداد کاری صحبت شده است. آگاهی از این قوانین می‌تواند به هر دو طرف برای جلوگیری از بروز هرگونه تعارضی کمک کند. ما در ادامه به طور مفصل درباره قوانین تسویه حساب و نحوه شکایت از کارفرما بیشتر صحبت خواهیم کرد.
قانون کار برای تسویه حساب کارگر چیست؟
اول از همه بهتر است بدانید که در قانون کار هیچ ماده و تبصره روشن و شفافی برای تسویه حساب وجود ندارد؛ اما مطابق با همین قانون کارفرما موظف است پس از اتمام قرارداد، تمام حق و حقوق کارگر را پرداخت کند. اگر به هر دلیلی کارفرما از انجام چنین کاری سر باز زد و مدت زمان تسویه طولانی شد، کارگر می‌تواند از کارفرما شکایت کند.
همچنین کارفرمایان باید به خاطر داشته باشند که کارگران در هر صورت باید مبلغی را تحت عنوان سنوات دریافت کنند؛ بنابراین فرقی نمی‌کند که کارگر اخراج شده باشد و یا موعد قراردادش به اتمام رسیده باشد. این مسئله در مورد کارگرانی که قراردادشان توسط کارفرما فسخ شده است نیز صدق می‌کند. چنانچه کارفرما نسبت به پرداخت حقوق و مزایا و سنوات کارگر اقدامی انجام ندهد، کارگر می‌تواند شکایت خود را در مراجع ذی‌صلاح ثبت کند. برای راحتی اینکار نیز میتوانید با یک وکیل اداره کار مشورت کنید که گروه مشاوران نوین یکی از بهترین مراکز مشاوره و وکالت است.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که بر اساس قانون پس از اتمام هر قرارداد کاری باید تسویه به طور کامل انجام شود؛ حتی اگر هر دو طرف بخواهند که این قرارداد دوباره تمدید شود. عیدی، سنوات و مزایایی مانند حق مسکن، اولاد، حق خواربار و بن کارگری از جمله مواردی هستند که به جز حقوق و دستمزد باید به کارگران داده شوند.
تسویه حساب عادی و تسویه حساب محضری چیست؟
زمانی که کارگر به هر دلیلی قصد شکایت از کارفرما را به دلیل تسویه حساب دارد، صحبت از تسویه محضری یا عادی به میان می‌آید. منظور از این دو نوع برگه تسویه چیست؟ در تسویه عادی، برگه‌ای که میان کارگر و کارفرما امضا می‌شود، سند محکمی به حساب نمی‌آید و کارگر بعدها می‌تواند به دلایل مختلفی از کارفرما شکایت کرده و ادعای خسارت کند.
به همین دلیل بسیاری از کارفرمایان ترجیح می‌دهند برای جلوگیری از بروز هر گونه سوء استفاده، اسناد تسویه را محضری کنند. با انجام چنین کاری امکان سوء استفاده کارگر بابت تسویه وجود ندارد. البته که کارگران با استناد به همین برگه محضری هم می‌توانند نسبت به حق و حقوق پرداخت نشده خود طرح شکایت کنند.
مراحل تسویه حساب در حالت معمول به چه صورت است؟
برای تسویه کامل حق و حقوقات کارگر، برگه‌ای میان کارگر و کارفرما رد و بدل می‌شود. در این برگه همه اطلاعات و مشخصات کارگر به طور دقیق درج شده است. برای مثال مدت زمان اشتغال کارگر، تعداد روزهای مرخصی، بدهی‌ها و بستانکاری‌های کارگر از جمله مواردی هستند که باید در این برگه نوشته شده باشند.
در انتهای این برگه نیز مبلغی که باید کارفرما به کارگر پرداخت کند نوشته می‌شود تا همه چیز شفاف و دقیق باشد. در نهایت در صورت رضایت کارگر و کارفرما از اطلاعات درج شده در داخل برگه تسویه، این برگه به امضای دو طرف می‌رسد.
اگر کارفرما حقوق و سنوات کارگر را تسویه حساب نکند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
حقوق و مزایایی که کارفرما در پایان کار باید به کارگر پرداخت کند سنوات نام دارد. معیارهای مختلفی برای تعیین مبلغ سنوات وجود دارد و کارفرما موظف است پس از پایان قرارداد این مبلغ را به کارگر بپردازد. البته باید در نظر داشته باشید که سنوات فقط به افرادی تعلق خواهد گرفت که حداقل یک سال برای کارفرما کار کرده باشند؛ بنابراین در صورتی که کارگر کمتر از این میزان اشتغال داشته باشد، سنوات به او تعلق نخواهد گرفت.
همچنین معیار پرداخت سنوات حقوقی است که کارگر در یک ماه دریافت می‌کند. در اغلب مواقع نیز کارفرما سنوات و حقوق ماه آخر را به طور یکجا به کارگر می‌پردازد. با توجه به این موارد اگر کارفرمایی از پرداخت سنوات به کارگر امتناع کند، کارگر می‌تواند از او شکایت کند. البته که قوانین زیادی در مورد پرداخت سنوات به کارگرانی که ترک کار کرده‌اند، اخراج شده‌اند یا قراردادشان فسخ شده است وجود دارد. با این حال در صورت پرداخت نشدن سنوات کارگر حق شکایت را دارد. این شکایت می‌تواند زمان‌بر باشد به همین دلیل بهتر است قبل از طرح شکایت حتماً با یک وکیل بیمه تامین اجتماعی خبره مشورت کنید.
چگونه باید کارگر از کارفرما به دلیل عدم تسویه حساب شکایت کند؟
اگر به هر دلیلی کارفرما حقوق کارگر را پرداخت نکرد و مراحل تسویه حساب به صورت شفاف و قانونی طی نشد، کارگر می‌تواند شکایت خود را به اداره کار ببرد. مراحل ثبت شکایت از کارفرما با ثبت دادخواست در سامانه جامع اداره کار میسر می‌شود. در این سامانه شکایات کارگران و کارفرماها به صورت الکترونیکی ثبت و رسیدگی می‌شود تا میزان مراجعه افراد به اداره کار کمتر شود.
به شما توصیه می‌کنیم که متن شکایت توسط وکیل نوشته شود تا زودتر به نتیجه برسید. برای نگارش شکایت علیه کارفرما علاوه بر برخی اطلاعات شخیص باید ستون مربوط به خواهان، خوانده و متن شکایت تکمیل شود. ترتیب رسیدگی به دادخواست نیز معمولاً با طرح سازش بین دو طرف شکایت شروع می‌شود. در نهایت اگر سازش صورت نگیرد، هیئت‌هایی به منظور تشخیص و حل اختلاف تشکیل می‌شوند تا شکایت حل و فصل شود.
آيا کارفرما و کارگر برای شکایت به دلیل عدم تسویه حساب نیاز به وکیل متخصص دارند؟
برای اینکه حقوق و منافع کارگر و کارفرما حفظ شده و روند رسیدگی به شکایت به صورت عادلانه و در کمترین زمان ممکن انجام شود؛ بهتر است از یک وکیل حاذق کمک بگیرید. گروه مشاورین نوین با سال‌ها سابقه درخشان در امر وکالت می‌تواند بهترین انتخاب برای کسانی باشد که برای تسویه حساب نیاز به وکیل دارند. شما میتوانید از مشاوره‌های تخصصی کادر مجرب مجموعه ما که متشکل از چندین وکیل باتجربه در زمینه‌های مختلف است استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و تعیین وقت مشاوره کافیست با ما تماس بگیرید.
