» انواع قرارداد کار کدامند؟

این روزها تنوع مشاغل و رقابت در کسبوکارها آنقدر زیاد شده که شنیدن نام شغلهای جدید چندان تعجببرانگیز نیست. بهعنوانمثال، شغل فریلنسری یا آزادکاری که بسیاری از متخصصین حوزههای مختلف در حال حاضر در آن قالب مشغول به کار هستند در 10 یا 15 سال گذشته اصلاً وجود نداشت. در واقع، با روی کار آمدن مشاغل جدید، قراردادهای کاری نوینی نیز خواهیم داشت.
از این رو، در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع قرارداد کار یا به عبارتی دیگر، انواع قرارداد استخدام پرداخته و تعریفی از هرکدام از این قراردادها، ارائه نماییم. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه بمانید.
تعریف قرارداد کار:
قرارداد کار توافقی است کتبی یا شفاهی که به موجب این قرارداد، کارگر در قبال دریافت دستمزد کاری را برای مدت موقت یا غیر موقت برای کارفرما انجام خواهد داد.
قراردادها به قرارداد کار دائم و قرارداد کار موقت ، قرارداد کار پروژه ای، قرارداد کار پاره وقت و قرارداد کار معین تقسیم میشوند.
فسخ قرارداد کار اعم از کار دائم و کار موقت یا کار معین نیز به این معناست که کارمند و یا کارفرما به هر دلیلی بخواهند قرارداد کار میان خویش را برهم زنند. قانون گذار امکان فسخ قرارداد کار توسط کارگر و کارفرما را سلب کرده است و ایشان نمیتوانند با فسخ، قرارداد را منحل نمایند و باید مراحل قانونی آن را طی کنند.
به طور خلاصه، قرارداد کار توافقی کتبی یا شفاهی است که میان کارفرما و کارگر (کارمند) به منظور انجام یک کار مشخص، منعقد میشود. در این توافق، علاوهبر درج شرایط انجام کار و تعهدات کارفرما و کارگر، موضوعاتی مانند نوع کار، مدت زمان انجام کار، حقوق و مزایا، شرایط انصراف از کار، شرایط انتقال قرارداد و ... نیز مشخص میشود.
تنظیم قراردادهای استخدام به دلیل تنوع در نوع آنها و اینکه هر کدام از این انواع از قوانین و مقررات خاص خود پیروی میکند، باید با دقت و توجه کامل به جزئیات صورت گیرد در غیر این صورت، آثار جبران ناپذیری را برای طرفین به دنبال خواهد داشت. از این رو به شما پیشنهاد میکنیم چه به عنوان کارپذیر و چه به عنوان کارفرما از انواع قراردادهای کار مجموعه وکیلباشی بهرهمند شوید. این قراردادهای استخدامی توسط وکلای متخصص امور قراردادها نگارش و تنظیم شده و به بهترین شکل، حامی حقوق و منافع شما خواهد بود. شما میتوانید برای استفاده و بهره مندی از این قراردادها، اینجا کلیک کنید.
قرارداد استخدام به چند نوع تقسیم می گردد؟
قراردادهای استخدامی یا همان کار، به انواع متفاوتی تقسیم می شود که هر یک از این قراردادها تابع ضوابط و شرایط خاص خود هستند. در ادامه به بررسی انواع مختلف قرارداد کار میپردازیم:
1. قرارداد کار دائمی {تمام وقت}:
در این نوع قرارداد، کارمند در یک شرکت یا سازمان خصوصی به صورت رسمی و تمام وقت مشغول به کار میشود. مطابق تبصره 2 ماده 7 قانون کار، در مورد کارهایی که جنبه مستمر دارند، اگر مدتی در نمونه قرارداد ذکر نشود قرارداد به عنوان قرارداد دائمی و غیرموقت تلقی خواهد شد.
این نوع از قراردادهای استخدامی، طرفداران بسیار زیادی دارد؛ هرچند که اکثر کارفرمایان از این قرارداد استفاده نمیکنند. چرا که کارمند فقط از طریق فوت، بازنشستگی، استعفای قانونی، از کارافتادگی و یا اخراج موقت، کار خود را از دست میدهد. در غیر این صورت، امنیت شغلی بالایی داشته و تمام سنوات و مزایا برای او در نظر گرفته میشود.
در اینجا کارمند موظف است بر اساس مواد قانون کار، روزانه 8 ساعت و هفتهای 44 ساعت در شرکت کار کند.
2. قرارداد کار آزمایشی:
"مطابق ماده 11 قانون کار و تبصره آن، قرارداد کار آزمایشی، توافقی کاری است که معمولاً به صورت موقت و با مدت مشخص میان کارمند و کارفرما تنظیم میشود. هدف از انعقاد این توافق، بررسی عملکرد کارمند و سنجش میزان سازگاری او با محیط کار و فرهنگ سازمانی است."
این قرارداد به صورت معمول برای یک دوره زمانی کوتاه یک تا سه ماهه منعقد میشود. در این دوره، کارفرما میتواند عملکرد کارمند را بررسی کرده و مطمئن شود که کارمند به درستی در محیط کار و فرهنگ سازمانی عمل میکند یانه.
از سوی دیگر، کارمند نیز این امکان را دارد که در مدت کوتاه مقرر، محیط کار، کارفرما و همکارانش را ارزیابی کند تا در نهایت بتواند برای ادامه همکاری یا عدم همکاری تصمیم بگیرد.
3. قرارداد کار معین:
قراردادهای کار معین، جهت انجام یک کار مشخص بین کارگر و کارفرما تنظیم میشود که به نوعی قرارداد موقت نیز محسوب محسوب میشود. در اینگونه قراردادها، نمیتوان زمان مشخصی را تعیین کرد؛ ازاینرو، کافی است که کارگر کار خود را به پایان برساند. در این صورت قرارداد پایان مییابد.
بهتر است بدانید که قراردادهای کار معین، به هیچوجه به صورت یکطرفه قابل فسخ نیستند. مثال بارز این نوع قرارداد کاری، کارگرانی هستند که نقاشی یک ساختمان را برعهده میگیرند یا موظفند آسفالت چند خیابان را به اتمام برسانند.
4. قرارداد کار پاره وقت {ساعتی}:
"تفاهم کار پارهوقت یا به عبارت دیگر{part-time job} بر اساس تبصرههای ۱ و ۲ ماده ۳۵، بند الف ماده ۳۷ و ماده ۳۹ قانون کار و همچنین، توافق میان کارفرما و کارمند طبق زمان مشخصی تنظیم میشود که در آن کارپذیر به شکل روزانه کمتر از ۸ ساعت و در هفته کمتر از ۴۴ ساعت فعالیت میکند. به این ترتیب، زمان کاری کارمند یا کارپذیر در کار پاره وقت کمتر از ساعت کاری کارکنان تمام وقت خواهد بود. البته، در پرداخت مزایا نیز این دو نوع قرارداد کاری با هم تفاوتهایی دارند."
5. قرارداد کار درصدی:
بر اساس این روش امروزه یک کارفرما بهدنبال آن است که بتواند کسبوکار خود را گسترش دهد و میان کارمندانی که پیمان درصدی برای کار امضا کردهاند، رقابت ایجاد کند. همچنین کارگران نسبت به تنظیم قرارداد کار درصدی تمایل زیادی دارند. در این میان درصد یا پورسانت به معنای پولی است که از مقدار مشارکت در کار افراد پرداخت میشود. بر اساس این مفهوم هرگاه شخصی برای شما کار کند، در پایان کار باید درصدی از سهم خودتان را به این فرد اختصاص دهید.
مقدار درصد این پول بر اساس نوع کار و توافق صورتگرفته میان شما بهعنوان کارفرما و کارمندتان بستگی دارد. بستن قرارداد درصدی در ظاهر میزان درآمد کارفرما را کاهش میدهد؛ اما این روش میتواند انگیزه افراد را برای رقابت با سایر کارگران افزایش دهد و شرایط رشد مناسبی برای پروژه به همراه دارد.
6. قرارداد کار پروژه ای:
در این نوع قرارداد، کارمند برای انجام یک پروژه خاص، مدتی برای یک شرکت یا سازمان مشغول به کار میشود. این نوع قرارداد در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله در حوزه های مهندسی، ساختمانی، تکنولوژی اطلاعات، تولید و توزیع، بازرگانی و...
در قرارداد پروژه ای باید شرایط اتمام قرارداد مانند تاریخ پایان، شرایط پرداخت و سایر موارد مربوط به پروژه درج شود. برنامهنویسان، طراحان سایت و بسیاری از افراد امروزه توسط این نوع قرارداد، با کارفرما قرارداد میبندند.
سخن نهایی:
همانطور که مطالعه نمودید، در این مقاله تلاش کردیم شما را به مهمترین انواع قرارداد کار آشنا کرده و تعریفی از هرکدام ارائه دهیم. در نهایت باید گفت تنظیم قراردادهای کار، امری تخصصی بوده و نیازمند دانش و مهارت در این زمینه است تا بتواند از حقوق و منافع کارفرما و کارپذیر به خوبی حمایت کند تا حقی از ایشان زایل نشود.
به این منظور شما میتوانید از خدمات حقوقی نظیر تنظیم قرارداد استخدام مجموعه وکیلباشی استفاده نمایید تا با خاطری آسوده همکاری جدیدی منعقد نمایید.